Temat numeru: Podejście procesowe - nowe wyzwanie dla laboratoriów. Rozmowa numeru: Zaangażowanie, zaufanie i współpraca receptą na sukces - wywiad z prof. dr hab. Ewą Bulską. W numerze: analiza chemiczna lipidów kutykularnych roślin wyższych i owadów, larwy Galleria mellonella a badanie patogenności mikroorganizmów, badania zawartości wybranych składników mineralnych w europejskich wodach butelkowych, uprawy hydroponiczne w procesie oczyszczania ścieków, żywność modyfikowana genetycznie - współczesny problem czy szansa? Polecamy: artykuł Wentylacja i klimatyzacja laboratorium oraz relację z wizyty w laboratoriach Instytutu Biologii Uniwersytetu w Białymstoku.
Nowelizacja normy ISO/IEC 17025:2017 wprowadza zmiany w systemie zarządzania laboratoriów, jedną z nich jest wdrożenie podejścia procesowego.
Wywiad z prof. Ewą Bulską − dyrektorką Centrum Nauk Biologiczno-Chemicznych UW oraz Przewodniczącą Rady Metrologii; chemiczką, której działalność naukowa i organizacyjna stanowi istotny wkład w rozwój nauki i technologii na świecie.
Artykuł sygnalizuje najczęstsze problemy związane z analityką wosków kutykularnych oraz najbardziej powszechne techniki i metody, stosowane w analizie tych ważnych pozakomórkowych układów.
Owad Galleria mellonella wykazuje wiele cech, dzięki którym można go zaklasyfikować, jako organizm modelowy, przede wszystkim posiada mechanizmy odpowiedzi immunologicznej analogiczne do mechanizmów wrodzonych układu immunologicznego kręgowca. Oprócz innych typowych cech organizmu modelowego, Galleria mellonella może być inkubowana w temperaturze 37°C, dzięki czemu stanowi idealny model do badań nad patogennością mikroorganizmów. Użyteczność larw tego owada została poparta wieloma eksperymentami i naukowymi publikacjami.
Żywność genetycznie modyfikowana (GMO) wzbudza od dłuższego czasu wśród konsumentów na całym świecie szereg kontrowersji natury etycznej oraz zdrowotnej. Produkcja GMO stała się już faktem, dlatego ważne jest, aby w jak największym stopniu przybliżyć jej istotę oraz potencjalne konsekwencje wywołane jej obrotem. Modyfikacjom genetycznym wśród roślin najczęściej poddaje się kukurydzę, ziemniaki, rzepak oraz buraki. Natomiast wśród zwierząt: króliki, świnie, owce, kozy, bydło oraz ryby. Najwięcej obaw wzbudza niedostateczna wiedza odnośnie konsekwencji rozpowszechniania żywności GMO w środowisku oraz jej wpływu na zdrowie człowieka w przyszłości.
Dynamiczny rozwój rynku biopaliw w ciągu ostatnich lat przyczynił się do wzrostu zainteresowania nowymi źródłami surowców oraz biotechnologicznymi metodami ich przetwarzania. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja nowoczesnych strategii otrzymywania preparatów enzymatycznych hydrolizujących odpadowe źródła węgla (celulozy, hemicelulozy i ligniny), takich jak wysokowydajny screening mikrobiologiczny oraz identyfikacja drobnoustrojów przy pomocy technik biologii molekularnej.
Rozwiązanie CRYO charakteryzuje trwała przyczepność, zwłaszcza na zakrzywionych powierzchniach. Laboranci doceniają fakt, że etykiety zachowują niezmienną i powtarzalną jakość także przy wielokrotnych cyklach zamrażania i rozmrażania.
Hydroponika oraz zastosowanie jej do upraw „bezglebowych” to zagadnienie znane od wielu wieków. Na przestrzeni lat powstało wiele synonimów nazwy takiego sposobu uprawy roślin. Do najbardziej trafnych należy uprawa powietrzno-wodna, która odwzorowuje charakter jej zastosowania. Uprawy hydroponiczne stanowią w istocie przezwyciężenie potrzeby stosowania tlenu oraz gleby jako źródeł materii odżywczej. Obecnie uprawy hydroponiczne wracają do zastosowania w nowej, nie do końca jeszcze poznanej formie, a mianowicie jako element biologicznego oczyszczania ścieków. Temu zagadnieniu poświęcony jest ten artykuł.
Na rynkach europejskich dostępnych jest wiele wód butelkowanych, różniących się składem chemicznym, stopniem mineralizacji i nasycenia CO2. Ich producenci oferują naturalne wody mineralne oraz wody źródlane, stołowe i lecznicze o różnych właściwościach i przeznaczeniach. W drugiej części pracy przestawiono wyniki analiz nieorganicznych anionów, kationów (Na+, K+, Mg2+, Ca2+) oraz metali (Li, Rb, Sr, Ba, Fe, Zn, Co) w 98 europejskich wodach mineralnych pochodzących z ośmiu krajów.
Wentylacja i klimatyzacja pomieszczeń laboratoryjnych muszą zapewnić wymaganą wymianę i czystość powietrza oraz oczekiwane parametry powietrza, w zależności od przeznaczenia obiektu. W artykule zwrócono uwagę na projektowanie ogólnych i miejscowych systemów wentylacyjnych, związane z nimi krajowe wymagania prawne oraz czystość powietrza zapewnianą przez właściwie dobrany układ filtracji powietrza.
Prowadzone w Instytucie Biologii badania odzwierciedlają najnowsze światowe trendy i są wykonywane w oparciu o nowoczesny sprzęt wysokiej klasy naukowej.